F1: Πατρίκιοι και πληβείοι
FORMULA 1
F1: Πατρίκιοι και πληβείοι
FORMULA 1Η F1 παρουσίασε έσοδα-ρεκόρ για το 2022, ύψους 2,57 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ας δούμε πώς θα μοιραστούν τα χρήματα αυτά και ποιοι είναι οι… πατρίκιοι και πληβείοι του grid.
Δεν είναι μυστικό ότι η F1 διανύει την πιο ανθηρή οικονομικά περίοδο της ιστορίας της. Έπειτα από την δύσκολη -λόγω της πανδημίας- σεζόν του 2020 ήρθε μία από τις καλύτερες χρονιές όλων των εποχών από κάθε άποψη.
WHAT CAR
Η συγκλονιστική μάχη των Verstappen-Hamilton για τον τίτλο του 2021 δεν περιορίστηκε στο να καθηλώσει τους ήδη αφοσιωμένους φίλους του σπορ στους δέκτες τους. Έφερε και αρκετούς νέους οπαδούς. Τόσο στην πίστα όσο και στην τηλεόραση.
Έτσι, όπως αποδεικνύεται από τα οικονομικά στοιχεία του πρωταθλήματος, η τάση αυτή συνεχίστηκε και το 2022. Και μάλιστα με εντυπωσιακά αυξανόμενο ρυθμό. Τα έσοδα του σπορ είδαν αύξηση της τάξης του 20% σε σχέση με την σεζόν του 2021. Οι κύριοι τομείς από τους οποίους προήλθε η αύξηση αυτή ήταν τα έσοδα από τα τιμήματα διεξαγωγής αγώνων (28,6%), τα τηλεοπτικά δικαιώματα (36,4%) και οι χορηγίες (16,9%).
Η αύξηση των εσόδων στους τρεις αυτούς τομείς υπερίσχυσε έναντι της σημαντικής αύξησης (περί το 30%) των εξόδων της διοργάνωσης. Κυρίως λόγω των ανατιμήσεων στις μεταφορές αλλά και της μεγάλης επένδυσης που γίνεται για το επικείμενο GP στο Vegas. Έτσι, η Liberty Media είδε τελικά και τα κέρδη της να αυξάνονται. Η ιδιοκτήτρια του σπορ εισέπραξε 239 εκατομμύρια δολάρια το 2022 έναντι 92 εκατομμυρίων το 2021.
«Το 2022 η παρακολούθηση του σπορ έκανε νέο ρεκόρ» σημείωσε ο CEO της F1, Stefano Domenicali. «Για άλλη μία χρονιά η F1 ήταν το ταχύτερα αναπτυσσόμενο σπορ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Και χάρη στην είσοδο μεγάλων κατασκευαστών όπως η Audi και η Ford από το 2026, πιστεύω ότι η αξία του σπορ θα αυξηθεί περαιτέρω» συμπλήρωσε ο Ιταλός.
Τα μισητά μπόνους
Όπως είναι φυσιολογικό η αύξηση των εσόδων του σπορ ανέβασε και το ποσό το οποίο διαμοιράστηκε στις ομάδες. Συγκεκριμένα, 1,157 δισεκατομμύρια δολάρια κατέληξαν στα ταμεία των 10 δέκα ομάδων του grid, 89 εκατομμύρια περισσότερα από ότι το 2021.
Ο τρόπος με τον οποίον μοιράζεται η πίτα των εσόδων έχει καθοριστεί στην τρέχουσα συμφωνία ομόνοιας η οποία υπογράφηκε από την Liberty και τις ομάδες στο τέλος του 2020. Η συμφωνία αυτή θα έχει ισχύ μέχρι το τέλος του 2025 οπότε και θα υπάρξει επαναδιαπραγμάτευση.
Όπως θα γίνει αντιληπτό και από τα παρακάτω στοιχεία το ποσό των ομάδων δεν μοιράζεται ισομερώς. Αυτό μπορεί να φαντάζει λογικό με μία πρώτη ανάγνωση. Άλλωστε, μιλάμε για ένα ανταγωνιστικό σπορ και η επιτυχία μιας ομάδας στην πίστα θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται και στα έσοδά της.
Ωστόσο υπάρχουν ορισμένες δικλείδες η οποίες πριμοδοτούν τις πιο ιστορικές ομάδες του grid. Τα ακριβή ποσοστά δεν δημοσιοποιούνται. Εντούτοις υπάρχουν αρκετές αξιόπιστες πηγές από τις οποίες μαθαίνουμε για το πώς ευνοούνται οι πατρίκιοι του πρωταθλήματος έναντι των πληβείων.
Ασφαλώς, η μερίδα του λέοντος από τα προαναφερθέντα μπόνους πηγαίνει στην Ferrari. Η Scuderia λόγω της ιστορικότητάς της έχει εξασφαλίσει διαχρονικά ένα ποσοστό των εσόδων, ανεξαρτήτως της θέσης στην οποίαν τερματίζει κάθε χρόνο. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι το ποσό αυτό είναι σταθερό και ανέρχεται στα 40 εκατομμύρια δολάρια. Άλλοι διατείνονται ότι η Ferrari εισπράττει το 5% των συνολικών εσόδων που αντιστοιχούν στις ομάδες.
Έπειτα υπάρχουν και άλλα μπόνους ιστορικότητας ή συμμετοχής τα οποία έχουν δοθεί στις Ferrari (ναι, οι Ιταλοί είναι και εδώ), Mercedes, McLaren, Red Bull, Alpine και Williams. Οι ομάδες αυτές μοιράζονται το 20% του ποσού που υπερβαίνει τα 650 εκατομμύρια δολάρια από τα συνολικά έσοδα των ομάδων.
Οικονομική βιωσιμότητα
Έπειτα από τις πληρωμές των… προνομιούχων του grid έρχεται η ώρα για τον διαμοιρασμό του υπόλοιπου ποσού με βάση τις επιδόσεις της κάθε ομάδας. Για το 2022 το ποσό αυτό μάλλον υπερέβη το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Η ομάδα που κατακτά το πρωτάθλημα κατασκευαστών δικαιούται το 14% αυτού του ποσού. Το ποσοστό κάθε επόμενης ομάδας στην κατάταξη του πρωταθλήματος μειώνεται με βήμα μικρότερο του 1%. Έτσι, στην τελευταία ομάδα του πρωταθλήματος (πέρσι αυτή ήταν η Williams) αναλογεί το 6% του ποσού.
Θα αναρωτηθεί κάποιος κατά πόσον το οικονομικό μοντέλο αυτό εξασφαλίζει την βιωσιμότητα όλων των ομάδων. Η τελευταία ομάδα στην κατάταξη δεν εισπράττει ούτε τα μισά από όσα παίρνει η πρώτη. Εάν βάλουμε και τα διάφορα μπόνους στην εξίσωση τότε η ψαλίδα μεταξύ προνομιούχων και μη προνομιούχων ανοίγει κι άλλο.
Σε σύγκριση με άλλα σπορ, όντως η F1 πάσχει στον τομέα αυτόν. Παραδείγματος χάρη στην Premier League η τελευταία ομάδα της βαθμολογίας εισπράττει περίπου το 60% των χρημάτων της πρώτης. Στα μεγάλα πρωταθλήματα των ΗΠΑ, όπως το NFL, οι ιδιοκτήτες μοιράζονται τα έσοδα σχεδόν ισότιμα.
Ωστόσο, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε ότι το οικονομικό χάσμα μεταξύ των δύο άκρων του πρωταθλήματος ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο στο παρελθόν. Το -πάντα επίμαχο- μπόνους της Ferrari έχει μειωθεί σημαντικά σε σύγκριση με την προηγούμενη συμφωνία ομόνοιας. Το ίδιο ισχύει και για τα υπόλοιπα μπόνους.
Επιπλέον, χάρη στην θέσπιση του ορίου μπάτζετ, μία μικρότερη ομάδα έχει καλύτερες πιθανότητες να ανέβει στην κατάταξη του επόμενου πρωταθλήματος. Και άρα να εισπράξει περισσότερα χρήματα. Το βλέπουμε, άλλωστε, με την φετινή Aston Martin.
Υπάρχουν ακόμη οι πατρίκιοι και η πληβείοι στο πρωτάθλημα της F1. Ωστόσο, η θέση των τελευταίων είναι καλύτερη από ότι υπήρξε ποτέ άλλοτε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
F1 GP Μπαχρέιν: Η επιστροφή του ασώτου (+ video)
Lewis Hamilton: Δεν με άκουσαν!
Ferrari: Παραιτήθηκε ο επικεφαλής αεροδυναμικής, David Sanchez!
