Games
Πότε θα αποσυρθεί υποχρεωτικά το αυτοκίνητό σου;
Mobility
Στην καρδιά της αλλαγής βρίσκεται πλέον η European Commission μαζί με το European Parliament, καθώς εξετάζουν πιο αυστηρά μέτρα που αφορούν την κυκλοφορία οχημάτων με παλαιές προδιαγραφές.
Όχι απλώς η εμπλοκή της τεχνολογίας και των εκπομπών, αλλά και η ενίσχυση της ασφάλειας στους δρόμους μπαίνουν στο στόχαστρο. Το γεγονός ότι ο ελληνικός στόλος οχημάτων έχει μέση ηλικία που ξεπερνά τα 17 έτη τοποθετεί τη χώρα σε θέση προβληματισμού.
WHAT CAR
Σύμφωνα με έγγραφα που αφορούν τη νέα πρόταση του κανονισμού για τα «τέλη ζωής οχημάτων» (End – Life Vehicles Regulation), ένα όχημα θεωρείται «ανεπανόρθωτο» όταν δεν μπορεί να επισκευασθεί με τρόπο οικονομικά βιώσιμο — κατάσταση στην οποία ενδέχεται να υποχρεωθεί η απόσυρσή του. Το εν λόγω κανονιστικό πλαίσιο εισάγει σαφέστερα κριτήρια για το πότε ένα όχημα πρέπει να χαρακτηρίζεται ως πέρα από χρήση.
Σε παράλληλο άξονα, η Ε.Ε. παραμένει δεσμευμένη στο στόχο να απαγορευθεί η πώληση νέων οχημάτων με εκπομπές CO₂ έως το 2035, μέτρο που λειτουργεί ως «όχημα» για πιο ευρεία στρατηγική μετάβασης. Ωστόσο, αυξάνονται οι ενδείξεις ότι μπορεί να υπάρξουν αναπροσαρμογές ή «χαλάρωση» σε κάποιες πτυχές, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες πιέζουν για καθυστερήσεις και οι πολιτικές αντιστάσεις εντείνονται.
Στην Ελλάδα, η προετοιμασία για το επόμενο στάδιο δεν μπορεί να θεωρείται προαιρετική. Το υπουργείο Υποδομών έχει ήδη διαμορφώσει σχέδιο σταδιακής απομάκρυνσης οχημάτων που παρουσιάζουν σοβαρά τεχνικά προβλήματα ή που δεν έχουν περάσει τεχνικό έλεγχο (ΚΤΕΟ) για πάνω από δύο έτη. Παράλληλα, εξετάζεται η εφαρμογή κινήτρων ώστε όσοι κατέχουν παλαιά οχήματα να τα αποσύρουν ή να τα φέρουν σε πλήρη συμμόρφωση, ώστε να αποφύγουν κυρώσεις ή αποκλεισμούς από ορισμένες ζώνες κυκλοφορίας.
Ο στόχος δεν περιορίζεται στη μείωση των εκπομπών, αλλά επεκτείνεται στην βελτίωση της οδικής ασφάλειας. Τα παλαιά οχήματα, με στάνταρ ασφαλείας που πλέον θεωρούνται απαρχαιωμένα, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο σοβαρού τροχαίου. Σε μια χώρα που ο μέσος στόλος έχει μεγάλη ηλικία, η ανυπαρξία έγκαιρης συντήρησης ή τεχνικής ανανέωσης μπορεί να δημιουργήσει «αδύνατα σημεία».
Η μετάβαση όμως απαιτεί ισορροπία: πολλοί ιδιοκτήτες χαμηλού κόστους ΙΧ εκφράζουν φόβους για κοινωνική ανισότητα, καθώς η απόκτηση καινούργιου ή «καλύτερου» μεταχειρισμένου οχήματος προϋποθέτει οικονομική δυνατότητα. Η πολιτεία καλείται να διαμορφώσει λύσεις που δεν θα αφήσουν τους πιο ευάλωτους χωρίς μετακίνηση. Ταυτόχρονα, ο τομέας των επισκευών και ανταλλακτικών βρίσκεται σε αναστάτωση λόγω των ενδεχόμενων αλλαγών που «περικόπτουν» τα παλιά οχήματα.
Για τον οδηγό στη χώρα μας, το μήνυμα είναι πως η έλευση της νέας εποχής δεν είναι μακρινή. Έλεγχοι, συμμόρφωση, ανανέωση ή απόσυρση — όλα αυτά γίνονται πλέον μέρος του καθημερινού «καθηκοντολογίου». Όποιο όχημα δεν καλύπτει βασικές προδιαγραφές ενδέχεται σύντομα να αντιμετωπίσει περιορισμούς στην κυκλοφορία, σε ζώνες χαμηλών εκπομπών ή να μη γίνει δεκτό σε κυκλοφορία σε τεχνικό έλεγχο.
Η πράξη δείχνει πως η παλαιότητα δεν είναι μόνο θέμα εκπομπών, αλλά και θέμα ασφάλειας και δημόσιου συμφέροντος. Για την Ελλάδα, η κατάσταση απαιτεί συντονισμό πολιτικής, βελτίωση υποδομών, ενημέρωση και δράση — προτού η «καμπάνα» χτυπήσει για όλους.
Η πρόταση της ACEA (Σύνδεσμος Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων) φέρνει ένα αυστηρό αλλά σαφές χρονοδιάγραμμα για την υποχρεωτική απόσυρση με βάση τις προδιαγραφές Euro. Σύμφωνα με αυτό:
- Από το 2026 ξεκινά η απόσυρση των Euro 1 (1992-1996)
- Το 2030 ακολουθούν τα Euro 2 (1996-2000)
- Το 2034 τα Euro 3 (2000-2005)
- Το 2039 τα Euro 4 (2005-2010)
- Το 2043 τα Euro 5 (2010-2015)
- Το 2050 τα Euro 6 (2015 – σήμερα)
