Τι σημαίνει κάθε γράμμα σε έναν επιλογέα αυτόματου κιβωτίου;

Μπορεί οι περισσότεροι να μεγαλώσαμε μαθαίνοντας σε χειροκίνητο κιβώτιο, με τρίτο πεντάλ και το δεξί χέρι στον λεβιέ, ωστόσο η αυτοκινητική εποχή που ζούμε τώρα ουδεμία σχέση έχει με αυτό.

Τα αυτόματα κιβώτια είναι η συνηθέστερη εικόνα στα καινούργια αυτοκίνητα. Κάθε κατασκευαστής έχει τη δική του λογική για το πού βολεύει να τοποθετήσει τον επιλογέα του αυτόματου κιβωτίου. Αν και γενικά, οι λύσεις που έχουν επικρατήσει είναι τρεις-τέσσερις.

Σε κάθε περίπτωση, ένας auto επιλογέας χωρίζεται και αυτός σε σχέσεις, απλώς είναι πολύ διαφορετικές από το «1-2-3-4-5-6-R» του manual κιβωτίου. Συνήθως, έχει τις επιλογές «P-R-N-D» και σε ορισμένα μοντέλα και κατασκευαστές βλέπουμε μερικές επιπλέον επιλογές. Ας τις δούμε όλες, αναλυτικά.

P – Parking (Στάθμευση)

Βγαίνει προφανώς από την λέξη «Parking», δηλαδή στάθμευση και συστήνεται όταν το αυτοκίνητο είναι ακινητοποιημένο και ο κινητήρας έχει σβήσει.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, το P συνεπάγεται και την ενεργοποίηση του ηλεκτρικού χειρόφρενου (κυρίως στα ηλεκτρικά το βλέπουμε αυτό). Αλλά αυτό δεν ισχύει στα συμβατικά αυτοκίνητα, οπότε δεν πρέπει να βάζετε το P, χωρίς να έχετε βάλει χειρόφρενο πρώτα. Διότι το P μπορεί να είναι ανεπαρκές και το αυτοκίνητο να… τσουλήσει.

Πάντως, απαγορεύεται ρητά η επιλογή του P όταν το αυτοκίνητο κινείται, γιατί μπορεί να προκληθεί ζημιά στο κιβώτιο. Ευτυχώς, οι κατασκευαστές έχουν προβλέψει και δεν επιτρέπουν καν μία τέτοια… ανοησία. Για αυτό και το P βρίσκεται πολλές φορές χωριστά από τις υπόλοιπες σχέσεις στον επιλογέα ή έστω μακριά τους.

R – Reverse (Όπισθεν)

Όπως υποδηλώνει το γράμμα, το R (Reverse) είναι η όπισθεν. Όπως και στα χειροκίνητα, πρέπει να επιλέγεται μόνο όταν το αυτοκίνητο είναι ακινητοποιημένο.

Εξάλλου, στα περισσότερα σύγχρονα αυτοκίνητα δεν εμπλέκεται η σχέση εάν κινείσαι έστω και ελάχιστα. Και αυτό να μη γίνεται, δεν πρέπει ποτέ να επιλέξεις τη σχέση R ενώ κινείσαι, γιατί πρώτον θα αισθανθείς ένα δυσάρεστο τράνταγμα και δεύτερον θα προκαλέσεις ζημιά στο κιβώτιο.

N – Neutral («Νεκρά»)

Όπως σε ένα χειροκίνητο κιβώτιο βγάζετε σχέση και αφήνετε τον επιλογέα στην μέση, έτσι στο αυτόματο υπάρχει το «Ν» για τη «νεκρά».

Συνίσταται να χρησιμοποιείται μόνο όταν είστε εντελώς σταματημένοι, ώστε το κιβώτιο να μην ταλαιπωρείται όταν εσείς πατάτε το φρένο και αυτό θέλει να μεταφέρει κίνηση στους τροχούς.

D – Drive (Οδήγηση)

Η συχνότερη επιλογή σε έναν auto επιλογέα είναι αναμφίβολα το «D», που αναλαμβάνει την μετάδοση της κίνησης στους τροχούς χωρίς εσείς να πατάτε συμπλέκτη ή να αλλάζετε σχέσεις χειροκίνητα.

Το κιβώτιο αλλάζει αυτόματα τις σχέσεις, αναλόγως τις συνθήκες, το βάρος του ποδιού σας, τα προφίλ οδήγησης κλπ. Το μόνο που έχει να κάνει ο οδηγός είναι να ασχολείται με το τιμόνι, το γκάζι και το φρένο.

Ωστόσο, αυτές είναι οι πιο συνήθεις και πιο απλές επιλογές που θα βρείτε σε ένα αυτόματο κιβώτιο. Διότι υπάρχουν και κάποιες επιπλέον σε ορισμένα μοντέλα, αναλόγως τον κατασκευαστή και το όχημα.

S – Sport

Στην επιλογή S -όπου υπάρχει- έχουμε την παραμετροποίηση της λειτουργίας του κιβωτίου ώστε να αλλάζει σχέσεις πιο επιθετικά και συνήθως στο βέλτιστο εύρος στροφών του κινητήρα. Είναι ιδανικό για πιο σπορ οδήγηση ή για πιο εκρηκτικές επιταχύνσεις.

L – Low (Χαμηλή ταχύτητα)

Η επιλογή Low είναι πιο σπάνια περίπτωση και κυρίως έχει γίνει γνωστή από τη Ford. Περιορίζει την ταχύτητα του οχήματος, αλλά ενισχύει την απόκριση του κινητήρα ώστε να μπορεί να ανταποκριθεί σε μία πιο απαιτητική διαδικασία, όπως π.χ. η ρυμούλκηση ενός τρέιλερ.

Επιπλέον, εκμεταλλεύεται περισσότερο το engine braking (φρενάρισμα κινητήρα), φροντίζοντας έτσι τα φρένα να μην υπερθερμανθούν.

B – Brake (φρένο, το συναντάμε σε υβριδικά και ηλεκτρικά)

Ορισμένα full hybrid ή αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν την επιλογή «B» στο κιβώτιό τους, η οποία αφορά στην εντονότερη ανάκτηση της ενέργειας.

Είναι πολύ χρήσιμο για συνθήκες όπου φρενάρεις συχνά (π.χ. στον αστικό ιστό ή σε απότομη κατηφόρα), γιατί μειώνεται η επαφή του ποδιού σου με το πεντάλ του φρένου με αποτέλεσμα και να μην κουράζεσαι, αλλά και να μη φθείρονται τα φρένα.

Δε βολεύει στον αυτοκινητόδρομο όπου προσπαθείς να αναπτύξεις ταχύτητα, γιατί θα σε «κόψει» απότομα και θα ταλαιπωρήσει το μηχανικό σύνολο.

Συμπέρασμα
Καταλήγουμε, λοιπόν, στο ότι η οδήγηση ενός αυτόματου είναι μία πολύ πιο απλή διαδικασία από αυτό που έχουν «χτίσει» στο μυαλό τους μερικοί. Από τη στιγμή που καταλάβεις πως το αριστερό πόδι κυρίως… ξεκουράζεται, δύσκολα θα γυρίσεις πίσω σε χειροκίνητο κιβώτιο.

Πόσο μάλλον τώρα, που τα περισσότερα αυτόματα κιβώτια είναι διπλού συμπλέκτη και η επιλογή της χειροκίνητης λειτουργίας (συνήθως μέσω paddles) διατίθεται.

Για αυτό, είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζουν όλοι τι σημαίνει κάθε γράμμα σε έναν auto επιλογέα, ώστε όταν μπουν σε ένα οποιοδήποτε σύγχρονο αυτοκίνητο να μην… καούν από τα πολλά και διάφορα γράμματα που θα αντικρίσουν, αλλά και να του συμπεριφερθούν με τον σωστό τρόπο.