Είναι οι Belharra το νέο «Αβέρωφ» του 21ου αιώνα;
ΝΕΑ
Όπως το Αβέρωφ κάποτε σφράγισε την κυριαρχία της Ελλάδας στο Αιγαίο, έτσι και οι φρεγάτες Belharra δημιουργούν ένα απροσπέλαστο ναυτικό τείχος απέναντι στις τουρκικές προκλήσεις.
Το 1912, ένα πλοίο άλλαξε τον ρου της ελληνικής ιστορίας. Το θωρηκτό Αβέρωφ, με κυβερνήτη τον Παύλο Κουντουριώτη, διέλυσε τον τουρκικό στόλο στο Αιγαίο και μετέτρεψε τη θάλασσα σε ελληνική λίμνη.
WHAT CAR
Πέρα από την πρωτοφανή για την εποχή θωράκισή του και τα πυροβόλα του, εκείνο που πραγματικά κουβαλούσε το Αβέρωφ ήταν το βάρος της αποτροπής, ένα κύρος που υπερτερούσε των αριθμών.
Με την ταχύτητα, την ευελιξία και την ισχύ πυρός του, διέλυσε τον Οθωμανικό στόλο στις ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου, εξασφαλίζοντας τον έλεγχο του Αιγαίου και ενισχύοντας το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας.
Η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις οικονομικές δυσκολίες των αρχών του 20ού αιώνα, βρήκε 23,5 εκατομμύρια δραχμές για την αγορά του, με σημαντική συνδρομή του ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ. Το πλοίο έγινε γρήγορα σύμβολο ναυτικής ισχύος και εθνικής αυτοπεποίθησης, ενσαρκώνοντας τη βούληση ενός μικρού έθνους να επιβιώσει, να πολεμήσει και να νικήσει.
Σήμερα, πάνω από έναν αιώνα αργότερα, ένα νέο όπλο-σύμβολο κάνει την εμφάνισή του στο προσκήνιο. Οι φρεγάτες Belharra του Πολεμικού Ναυτικού δεν είναι απλώς σύγχρονα πλοία. Είναι οι νέες ναυαρχίδες αποτροπής, και ένα μήνυμα προς την Τουρκία πως το Αιγαίο δεν είναι πλέον ένα πεδίο για ναυτικές «αταξίες» από την πλευρά της.

Πηγαίνοντας αρκετές δεκαετίες πίσω, στα τέλη του 19ου αιώνα, η Ελλάδα αναγκάστηκε να αντικρίσει την αλήθεια: ο στόλος της ήταν απαρχαιωμένος, χωρίς δυνατότητα προβολής ισχύος, και ανίκανη να υπερασπιστεί τον θαλάσσιο χώρο της.
Το ίδιο ακριβώς πρόβλημα αντιμετώπισε και η Ελλάδα της δεκαετίας του 2010, με ξεπερασμένες φρεγάτες Kortenaer του 80 και ΜΕΚΟ της δεκαετίας του 90 να επιχειρούν στις πιο επικίνδυνες περιοχές της Μεσογείου. Η αγορά των Belharra δεν είναι απλώς μια εξοπλιστική επένδυση, ήταν η επανεκκίνηση της θαλάσσιας ισχύος της χώρας μας.
Και όπως το Αβέρωφ ήταν η απάντηση στην τουρκική φιλοδοξία κυριαρχίας στο Αιγαίο του 1912, έτσι και οι Belharra είναι η ψύχραιμη και τεχνολογικά υπερέχουσα απάντηση στην τουρκική στρατηγική του 2020 και της προσπάθειας δημιουργίας τετελεσμένων στις ελληνικές θάλασσες.
Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό δεν είχε ποτέ, στην ιστορία του, πλοία με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής. Οι Belharra το αλλάζουν αυτό δραστικά. Με τους πυραύλους Aster 30 -οι οποίοι μπορούν να πλήξουν στόχους σε αποστάσεις άνω των 120 χιλιομέτρων- και το υπερσύγχρονο ραντάρ Sea Fire AESA ικανό να παρακολουθεί δεκάδες απειλές ταυτόχρονα, η Ελλάδα αποκτά κάτι πολύ σημαντικότερο από ισχύ: αποκτά τον έλεγχο του αέρα και της θάλασσας σε ακτίνα μεγάλου βάθους.
Με απλά λόγια, δεν είναι πλέον απαραίτητο να σηκωθούν αεροπλάνα ή ελικόπτερα για αερομαχίες. Μεγάλο μέρος της δουλειάς μπορεί να κάνει μία φρεγάτα (πολλώ δε μάλλον τέσσερις από αυτές), καθώς έχουν την δυνατότητα να εγκλωβίσουν και να καταστρέψουν τις απειλές εναντίον της χώρας μας σε μεγάλη απόσταση.
Το Αβέρωφ, πέρα από τη φυσική του ισχύ, λειτούργησε ως σύμβολο ηγεμονίας. Το 1912, ο Κουντουριώτης δεν ακολούθησε τον υπόλοιπο στόλο: έσπασε το σχηματισμό και όρμησε προς τα τουρκικά πλοία. Η αποφασιστικότητά του άλλαξε τις ισορροπίες. Σήμερα, οι Belharra δεν χρειάζεται να “όρμήσουν” για να αλλάξουν τις ισορροπίες. Η ίδια τους η παρουσία λειτουργεί αποτρεπτικά.
Το σημαντικό είναι ότι αλλάζει και όλο το δόγμα εμπλοκής στο Αιγαίο. Οι τακτικές κορεσμού της Τουρκίας δεν έχουν πλέον τύχη, καθώς όλα βρίσκονται μέσα στο βεληνεκές των πυραύλων των ελληνικών πλοίων. Και πλέον η Ελλάδα δεν βρίσκεται σε μόνιμα αμυντική θέση, αλλά έχει την δυνατότητα να απαντήσει με επιθετικές κινήσεις, ιδίως μέσα της διαλειτουργικότητας που εξασφαλίζουν οι Belharra με τα σύγχρονα αεροσκάφη, τα Rafale, τα F16 και τα πολυαναμενόμενα F-35.

Το Αβέρωφ δεν ήταν μόνο ισχυρό. Ήταν και τυχερό (είχε το παρατσούκλι “τυχερός Μπάρμπα-Γιώργος”). Για την ακρίβεια, του αποδόθηκε μυθική διάσταση, ένα πλοίο που δεν χτυπιόταν, που νικούσε πάντα, που ενέπνεε δέος. Οι Belharra ίσως δεν αποκτήσουν αυτό το μυθικό υπόβαθρο. Όμως φέρουν μια δική τους μορφή ψυχολογικής υπεροχής: είναι νέα, τεχνολογικά άγνωστα στην Τουρκία, δύσκολο να εντοπιστούν και ακόμη πιο δύσκολο να πληγούν.
Σε έναν πόλεμο που εξελίσσεται ήδη στο επίπεδο της επικοινωνίας και της κοινής γνώμης, το ποιος φαίνεται κυρίαρχος έχει σημασία. Και σήμερα, το Πολεμικό Ναυτικό δείχνει για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες, πραγματικά ανώτερο.
Οι φρεγάτες Belharra δεν είναι το Αβέρωφ, ούτε μπορούν να επαναλάβουν το 1912 και να υψώσουν την ελληνική σημαία μέσα στην Κωνσταντινούπολη ως ύψιστη συμβολική κίνηση. Αλλά όπως τότε, έτσι και σήμερα, η ναυτική ισχύς λειτουργεί προληπτικά και αποτρεπτικά. Δεν πολεμά για να νικήσει, αλλά για να μη χρειαστεί να πολεμήσει. Όταν ένα όπλο είναι τόσο ισχυρό που ο αντίπαλος δεν τολμά να το προκαλέσει, τότε δεν είναι πια απλώς όπλο, είναι ένα στρατηγικό θεμέλιο, μία καθοριστική παρουσία σε επίπεδο συμβολισμών και ιστορικών αναφορών.
Στον παλιό χάρτη του Αιγαίου, υπήρχε μια φράση γραμμένη με σινική μελάνη από τον Κουντουριώτη: “Όστις κυριεύσει το Αιγαίον, κυριεύει την Ελλάδα”. Πέρασε ένας αιώνας με το δόγμα αυτό να είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Και πάλι και σήμερα οι Belharra, με την χαρακτηριστική πλώρη που είχε και το Αβέρωφ, έρχονται να συνεχίσουν το έργο ενός μυθικού πλοίου, με νέα μέσα αλλά με την ίδια εκείνη φλόγα για τα δίκαια και την ανεξαρτησία των Ελλήνων.
ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
Δοκιμή: Skoda Enyaq Coupe 85x
Οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ: 10 συλλήψεις σε 4 ημέρες στην Αττική (+video)
Η Cobra των 1.025 ίππων: H AC ξαναγράφει την ιστορία με το GT SuperSport