Games
Οικονομικό σοκ από το αυτοκίνητο
ΝΕΑ
Το αυτοκίνητο ως τροχός της ελληνικής οικονομίας – Πώς επηρεάζουν τα κρατικά έσοδα οι πωλήσεις και οι φόροι του κλάδου
Το αυτοκίνητο στην Ελλάδα δεν είναι απλώς μέσο μετακίνησης. Είναι και μία από τις σημαντικότερες πηγές εσόδων για το κράτος. Οι φόροι και τα τέλη που συνδέονται με την αγορά, κατοχή και χρήση των οχημάτων αποτελούν διαχρονικά στυλοβάτες των δημοσιονομικών εισπράξεων. Όμως, όπως αποκαλύπτουν τα πρόσφατα στοιχεία του Δελτίου Εκτέλεσης Προϋπολογισμού, οι κρατικοί εισπρακτικοί μηχανισμοί παρακολουθούν πλέον με ανησυχία την απόδοση αυτών των εσόδων. Και δικαίως.
WHAT CAR
Κραδασμοί στα δημόσια έσοδα από τον κλάδο του αυτοκινήτου
Τον Απρίλιο του 2025 τα έσοδα του κράτους από τον κλάδο του αυτοκινήτου (Τέλος Ταξινόμησης και Τέλη Κυκλοφορίας) υποχώρησαν κατά 75% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2024, φθάνοντας τα 208 εκατ. ευρώ, έναντι 821 εκατ. ευρώ πέρυσι. Πρόκειται για μια καθίζηση που δεν αφορά μόνο ένα στατιστικό ατύχημα, αλλά συνδέεται με ευρύτερες εξελίξεις όπως η μεταβολές στη συμπεριφορά των αγοραστών, οι τεχνικές ρυθμίσεις στους φόρους, ακόμη και νομικές εκκρεμότητες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η πτώση στα έσοδα από το Τέλος Ταξινόμησης, που ανήλθαν σε 153 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο, έναντι 164 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2024 – μείωση 6,7%. Και αυτό ενώ ο προϋπολογισμός του 2025 προέβλεπε άνοδο στα 170 εκατ. ευρώ. Το αρνητικό αποτέλεσμα αποτυπώνει την ευπάθεια του μέτρου και τη σύνδεση των εισπράξεων με εξωτερικές αβεβαιότητες, όπως η επικείμενη παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το συγκεκριμένο φορολογικό καθεστώς.
Η “ένεση” από τα εταιρικά leasing και το στοίχημα του Μαΐου
Παρά τη συγκυριακή ύφεση, τα πρώτα στοιχεία για τον Μάιο δείχνουν τάσεις αντιστροφής της πτωτικής πορείας. Ο λόγος είναι η μαζική ταξινόμηση χιλιάδων αυτοκινήτων που προορίζονται για στόλους εταιρειών ενοικίασης και leasing, οι οποίες προετοιμάζονται για την τουριστική περίοδο. Η “τεχνητή” αύξηση μπορεί να τονώσει τις εισπράξεις από το Τέλος Ταξινόμησης, όμως πρόκειται για προσωρινό φαινόμενο, που δεν αλλάζει τη δομική εξάρτηση των δημόσιων εσόδων από την πορεία των λιανικών πωλήσεων νέων οχημάτων. Το 2024, το Τέλος Ταξινόμησης απέφερε 450 εκατ. ευρώ, ενώ για το 2025 έχει τεθεί στόχος 466 εκατ. ευρώ, δηλαδή οριακή αύξηση 3,55%. Προς το παρόν, η επίτευξη αυτού του στόχου κρίνεται αβέβαιη.
Τέλη Κυκλοφορίας: Ρεκόρ πτώσης
Ακόμα πιο σοκαριστική είναι η πτώση στα έσοδα από τα Τέλη Κυκλοφορίας, που σημείωσαν μείωση 91% σε ετήσια βάση: 55 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2025 έναντι 657 εκατ. ευρώ τον ίδιο μήνα του 2024. Η σύγκριση, βέβαια, είναι παραπλανητική, αφού πέρυσι υπήρχε παράταση στην εξόφληση των τελών ως τον Απρίλιο, ενώ φέτος τα πρόστιμα ενεργοποιήθηκαν από τον Φεβρουάριο. Παρά την πτώση, ο φετινός στόχος (39 εκατ. ευρώ) ξεπεράστηκε, στοιχείο που υποδεικνύει ότι οι ρυθμίσεις του πλαισίου συλλογής αποδίδουν – τουλάχιστον ως προς την πειθαρχία των υπόχρεων. Σε ετήσιο επίπεδο, τα Τέλη Κυκλοφορίας αναμένεται να αποφέρουν 1,261 δισ. ευρώ, ποσό ιδιαίτερα κρίσιμο για τη λειτουργία των δημοσίων ταμείων.
Η σιωπηλή ροή χρήματος
Αν και ο ΦΠΑ συνολικά κινήθηκε αυξητικά – 8,87 δισ. ευρώ τον Απρίλιο του 2025 (+8,5% σε σχέση με πέρυσι) – ο ΦΠΑ από τα αυτοκίνητα δεν ακολούθησε την ίδια πορεία. Η μείωση στον αριθμό και την αξία των νέων οχημάτων έχει άμεσο αντίκτυπο στις σχετικές εισπράξεις. Δεν υπάρχουν ξεχωριστά επίσημα στοιχεία για τον ΦΠΑ που προέρχεται μόνο από τις πωλήσεις αυτοκινήτων, αλλά η γενική εικόνα δείχνει αδυναμία του κλάδου να παρακολουθήσει την αύξηση άλλων καταναλωτικών τομέων. Στον αντίποδα, ο ΦΠΑ στα καύσιμα, παρότι μειωμένος κατά 1% τον Απρίλιο, διατηρείται σε υψηλά επίπεδα: 659 εκατ. ευρώ έναντι 666 εκατ. ευρώ πέρυσι. Για το 2025 ο στόχος είναι 2,262 δισ. ευρώ, έναντι 2,226 δισ. ευρώ το 2024 – μια αύξηση 36 εκατ. ευρώ.
Ασφάλιστρα και εισφορές
Οι εισπράξεις από τον φόρο ασφαλίστρων (που σχετίζεται και με τα οχήματα) έφτασαν τα 158 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2025, αυξημένες κατά 4,6% από πέρυσι. Ο στόχος του μήνα επετεύχθη, όμως η πρόβλεψη για το σύνολο του έτους είναι ελαφρώς μειωμένη: 586 εκατ. ευρώ έναντι 591 εκατ. ευρώ το 2024.
Η φορολογία του αυτοκινήτου δεν αφορά μόνο την αγορά και την κατοχή του. Επεκτείνεται στην κατανάλωση καυσίμων, στις ασφαλίσεις, στις συντηρήσεις και στις εργασίες επισκευής. Η κάθε ταξινόμηση δεν προσφέρει μόνο ΦΠΑ και Τέλος Ταξινόμησης, αλλά «κινεί» έναν ολόκληρο κύκλο δραστηριοτήτων που αποδίδει συνεχώς στο κράτος.
Σε περιόδους οικονομικής ανάκαμψης ή ανόδου της κατανάλωσης, ο κλάδος του αυτοκινήτου λειτουργεί σαν πολλαπλασιαστής των εσόδων. Αντίστροφα, όταν οι πωλήσεις βυθίζονται, όπως τον Απρίλιο του 2025, τα δημόσια ταμεία το αισθάνονται έντονα.
Η ελληνική οικονομία συνεχίζει να εξαρτάται από τον κύκλο του αυτοκινήτου για σημαντικά φορολογικά έσοδα. Ωστόσο, οι συγκυριακές διακυμάνσεις δείχνουν ότι αυτή η εξάρτηση είναι εύθραυστη. Το κράτος χρειάζεται μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, όχι μόνο για τη σταθεροποίηση των εσόδων, αλλά και για την ανανέωση του στόλου, την προώθηση της καθαρής κινητικότητας και την εξισορρόπηση των εισφορών μεταξύ χρήσης και περιβαλλοντικού κόστους.
Το αυτοκίνητο δεν είναι απλώς εργαλείο κίνησης. Είναι και ένας από τους πιο κρίσιμους φορείς εσόδων για τον κρατικό μηχανισμό. Και η σχέση αυτή απαιτεί διαρκή ανανέωση – όχι μόνο τεχνολογικά, αλλά και πολιτικά.
