Games
Γιατί μένουν ή καίγονται τα αυτοκίνητα στην Ελλάδα; Η αλήθεια πίσω από μία βουβή κατάρρευση
Mobility
Στις συνθήκες ακραίας θερμοκρασίας που βιώνει η Ελλάδα τα τελευταία 24ωρα, δεν δοκιμάζονται μόνο οι άνθρωποι, αλλά και οι μηχανές.
Ειδικά τα παλιά αυτοκίνητα, που αποτελούν μεγάλο ποσοστό του ελληνικού στόλου, καταρρέουν κυριολεκτικά στους δρόμους – και αυτό δεν είναι τυχαίο. Το φαινόμενο των οχημάτων σε λωρίδες κυκλοφορίας, με ανοιχτά καπό, έντονη μυρωδιά καμένου και συχνές πυρκαγιές, έχει πολυπαραγοντική αιτία. Αλλά πρωτίστως έχει πρόσωπο: είναι το γηρασμένο όχημα, η κακή συντήρηση και τα νοθευμένα καύσιμα.
WHAT CAR
Ο πιο γερασμένος στόλος της Ευρώπης
Η Ελλάδα διατηρεί σταθερά τον πιο παλαιό στόλο επιβατικών και επαγγελματικών οχημάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μέσο όρο ηλικίας τα 17,2 χρόνια (22 για τα επαγγελματικά), σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία. Εκατομμύρια οχήματα παλαιότερης τεχνολογίας κυκλοφορούν καθημερινά χωρίς την παραμικρή συμβατότητα με τις σημερινές απαιτήσεις τόσο σε επίπεδο εκπομπών όσο και μηχανικής αντοχής. Αυτά τα αυτοκίνητα δεν είναι πλέον εύκολο να λειτουργούν κάτω από θερμικά φορτία που ξεπερνούν τους 40-45 βαθμούς Κελσίου, πόσο μάλλον αν φέρουν παλαιά συστήματα ψύξης, φθαρμένες φλάντζες, διαρροές λιπαντικών ή κυκλώματα ηλεκτρονικά που βρίσκονται σε οριακή κατάσταση.
Γιατί μένουν στον δρόμο τα παλιά αυτοκίνητα;
Η τεχνική εξήγηση είναι πιο απλή απ’ όσο φαίνεται – και συνάμα αποκαλυπτική. Ο πιο συχνός λόγος ακινητοποίησης σχετίζεται με την υπερθέρμανση του κινητήρα. Τα συστήματα ψύξης (ψυγεία, θερμοστάτες, ανεμιστήρες, αντλία νερού) όταν είναι γερασμένα, ελλιπώς συντηρημένα ή υπολειτουργούν, δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες απαιτήσεις απαγωγής θερμότητας. Ένα υποσυντηρημένο σύστημα ψύξης μπορεί να οδηγήσει σε βρασμό του ψυκτικού υγρού και κατόπιν σε θερμική κατάρρευση του κινητήρα (thermal runaway), με αποτέλεσμα την ακινητοποίηση του οχήματος και, σε περιπτώσεις, ακόμα και πυρκαγιά στον χώρο του κινητήρα.
Παράλληλα, οι υψηλές θερμοκρασίες επιβαρύνουν εξίσου το σύστημα λίπανσης. Το ιξώδες των λαδιών μειώνεται, αυξάνοντας τις τριβές και προκαλώντας υπερθέρμανση. Σε κινητήρες με διαρροές, το πρόβλημα γίνεται εκρηκτικό.
Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις επίσης πλήττονται. Φθαρμένα καλώδια, πλαστικά που έχουν σπάσει από την ηλικία και τις μεγάλες θερμοκρασίες, αισθητήρες και εγκέφαλοι που λειτουργούν στα θερμικά τους όρια, καταρρέουν – ειδικά αν έχουν γίνει πρόχειρες πατέντες και ηλεκτρολογικές “επισκευές”.
Η παρατεταμένη οικονομική κρίση, η ακρίβεια των ανταλλακτικών και των υπηρεσιών συνεργείου, σε συνδυασμό με την ασφάλιση και τη φορολογία, οδηγούν μεγάλο μέρος των ιδιοκτητών να καθυστερούν, να παραλείπουν ή να περιορίζουν στο ελάχιστο την περιοδική συντήρηση. Ένα service που έπρεπε να γίνει κάθε χρόνο, γίνεται κάθε τρία. Μπαταρίες και φίλτρα δεν αλλάζονται. Η συντήρηση περιορίζεται στο απολύτως απαραίτητο.
Νοθευμένα καύσιμα: μια «βόμβα» στο ρεζερβουάρ
Στο παραπάνω έρχεται να προστεθεί ένα ακόμα πρόβλημα: τα νοθευμένα καύσιμα. Όσο και αν αποτελεί μειοψηφία των πρατηρίων, το πρόβλημα υπάρχει. Καύσιμα χαμηλής ποιότητας, με προσμίξεις ή αραιώσεις, προκαλούν ζημιές στο σύστημα καυσίμου: αντλίες που υπερθερμαίνονται, μπεκ που φράζουν, καταλύτες που καταστρέφονται. Και όταν αυτά συμβούν σε ένα αυτοκίνητο ήδη γερασμένο, με μισό σύστημα λειτουργικό, το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο: το όχημα μένει στη
μέση του δρόμου. Στην καλύτερη περίπτωση.
Και στη χειρότερη; Φωτιά.
Η Πυροσβεστική έχει καταγράψει αυξημένες περιπτώσεις πυρκαγιών σε αυτοκίνητα τις τελευταίες εβδομάδες, πολλές εκ των οποίων σχετίζονται με την υπερθέρμανση ή τη διαρροή καυσίμων σε συνδυασμό με ηλεκτρικό σπινθήρα. Όταν ένα όχημα παλαιό, χωρίς θερμική μόνωση, με υποτυπώδες service και γερασμένα υλικά, λειτουργεί σε θερμοκρασία περιβάλλοντος άνω των 40°C, ο κίνδυνος αυτανάφλεξης δεν είναι σενάριο. Είναι στατιστική βεβαιότητα.
Σε αυτό το σκηνικό, η εστίαση μόνο στον οδηγό δεν αρκεί. Η Ελλάδα χρειάζεται επειγόντως ανανέωση στόλου, σοβαρά κίνητρα απόσυρσης, δημόσια εκστρατεία τεχνικού ελέγχου και ενίσχυση της αγοράς ανταλλακτικών και aftersales. Αν δεν υπάρξει ένα ριζικό restart, η κατάσταση στους δρόμους θα επιδεινώνεται – με τον ίδιο πάντα ένοχο: τα παλιά αυτοκίνητα που «αρνούνται» να πεθάνουν, αλλά πεθαίνουν δημόσια, μέσα στο θερμικό σοκ της ασφάλτου.
Και καλό είναι να θυμούνται όλοι, πως ένα παλιό αυτοκίνητο δεν είναι επικίνδυνο μόνο επειδή ρυπαίνει…
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
Η μάρκα-έκπληξη με τους πιο χαρούμενους οδηγούς
Μόνο αυτά τα αυτοκίνητα θα νοικιάζουμε υποχρεωτικά
Πώς πάει η αγορά των πολυτελών αυτοκινήτων στην Ελλάδα;
